Over de grote vakantieavonturen van de jonge George Harrison en Paul McCartney

Zo midden in de zomer is het altijd fijn om reisverhalen te schrijven. Het wordt hier stil in de stad. Iedereen vliegt uit en geniet van twee of drie welverdiende vakantieweken. Deze week moest ik ineens denken aan een ontzettend leuk reisavontuur dat Paul McCartney en George Harrison als jonge jongens beleefden. Hoewel beide Beatles later de meest complexe onderlinge relatie kregen, waren zij juist de oudste vrienden binnen de band. Twee vrienden die in de zomer van 1958 samen op de bonnefooi, al liftend, op vakantie gingen. Het werd een aandoenlijk avontuur.

Mogen wij onze tent bij uw boerderij opzetten?
Vijftien en zestien jaar jong waren George en Paul toen ze het plan opvatten om samen op pad te gaan. De jongens belandden al liftend vanuit Liverpool in het plaatsje Harlech, pittoresk gelegen in Snowdonia National Park in Wales. Hemelsbreed streken ze zo'n 120 ten zuidwesten van Liverpool neer. Paul en George keken wat rond in Harlech en vroegen tenslotte bij een boerderij of ze hun tentje op mochten zetten op het land van de boer. John Brierley, de toen zestien jaar oude zoon in het gezin, herinnerde zich dat Paul en George zich installeerden in een gammel tentje. 's Avonds goot het van de regen en de vrouw des huizes besloot de arme tieners een slaapplek in een huisje op het erf aan te bieden.

Paul (midden) en George met vermoedelijk één van de familieleden

Buddy Holly en Little Richard op de gezinspiano
De jongens, die geen cent te makken hadden, maakten dankbaar gebruik van de gastvrijheid van de Welshe boerenfamilie. Ze sliepen in een tweepersoons bed en mochten kostenloos meeëten. Zoon John en zijn jongere broer Bernard vonden het wel gezellig, met twee leeftijdsgenoten over de vloer. Hij herinnert zich hoe Paul en George op zijn gitaar speelden, waarbij de linkshandige Paul de gitaar om moest draaien. Ook de piano werd volop bespeeld. Paul deed zijn best op een Little Richard-imitatie en vooral ook op het nummer Think It Over van Buddy Holly, dat nét verschenen was. Dat moet ongeveer zo hebben geklonken die zomer: [filmpje]

Snooker en Skiffle
In de muziekkamer stond tevens een biljart. Terwijl Elvis' eerste elpee Rock 'n' Roll onophoudelijk uit de speakers van de draaitafel knalde, speelden de broers eindeloos snooker met hun logés. John Brierley maakte zelf deel uit van een skifflegroepje, The Vikings genaamd. Hij besloot Paul en George mee te nemen naar een optreden in de plaatselijke Queens Hotel Pub. Daar mochten Paul en George, met geleende gitaren, een paar liedjes met de band meespelen. Het hotel staat er tot op de dag van vandaag, hoewel het een desolate indruk wekt. Het is vast niet één van de reguliere oorden die door fans in het voetspoor van The Beatles bezocht worden. Maar wie deze zomer in de buurt is, gaat natuurlijk een kijkje nemen!

Queens Hotel, Harlech - Wales

De vakantie in Wales smaakte naar meer
Hoe en wanneer Paul en George weer in Liverpool belandden, vertelt de geschiedenis niet. Wel hadden ze de vrijheid geroken en besloten ze een jaar later, in de zomer van 1959 opnieuw samen op pad te gaan. Ditmaal werden er heel wat meer kilometers afgelegd. Bij vertrek op zaterdag 15 augustus was het plan om dwars door Engeland te reizen. Het stel besloot eerst naar Sandy Bay Holiday Camp Exmouth in Devon te liften. Dat was de plek die George kende van een aantal vakantietripjes die de Harrisons naar de Engelse zuidkust hadden gemaakt. In hun rugzakken duwden ze een handdoek, zwembroeken, twee setjes kleding, een tandenborstel en tandpasta, een kam en haarvet. Ook de gitaren gingen mee. Net als een camera, sigaretten en 2 pond 10 per persoon. Al liftend legden ze de eerste dag ruim 300 kilometer af. Een hele prestatie, als je bedenkt dat er nog geen snelweg in Engeland te vinden was in die tijd.

Een teken van leven voor het thuisfront
Eenmaal aangekomen in Exmouth schreef George een ansichtkaart aan zijn moeder:

Dear Mum,

We arrived here at 12.30 p.m. (Sunday) after an easy days hitching. 

We left Pauls at 8.0, and stayed Bed + Breakfast at RADSTOCK (Just further past “The Red Lion”). Left there at 8.30, and here we are. Everybody today was surprised to see that we had got that far in a day. Pretty good. We might nip off to TORQUAY tomorrow, and then who knows where we might get to after that? We have been laughing on the way down at things, especially at the women whos house what as how we stayed at. I will send more cards on our travels

Cheerio for now

George + Paul

Spaghetti en rijstepap uit blik
In een interview vertelde George dat hij in Radstock met Paul in de avondschemering een dame aansprak, met de vraag of zij een slaapplek voor hen wist. De vrouw nodigde de twee jongens bij haar thuis uit, gaf ze een bed en een ontbijt en hielp ze de volgende ochtend weer op weg. De jongens hoefden niets te betalen. Toen ze even uitrustten in een pub, onmoetten Paul en George een dronken man, die zich voorstelde als Oxo Whitney. Het was John Lennon die, vele jaren later, deze Oxo Whitney ten tonele voerde in zijn boek A Spaniard in The Works vol kolderieke onzinverhalen en woordgrappen. Hij liet zich inspireren door het verhaal van George en Paul. Volgens George passeerden de twee op weg naar het zuiden de plaats Paignton, niet ver van het grotere Torquai aan de Engelse zuidwest-kust. Het stel voedde zich door blikjes Smedley's spaghetti en Ambrosia rijstepap van de plaatselijke levensmiddelenwinkel, te verwarmen op een piepklein brandertje.

Verbrande billen
In Paignton was het geld op, dus sliepen Paul en George op het strand. Eenmaal in Noord-Devon namen ze de veerboot naar Wales, op weg naar Pwllheli, waar Paul een kennis had die in één van de Butlins vakantieparken werkte. De vrienden meldden zich in Chepstow bij de politie, om te vragen of ze in een cel mochten overnachten. Ze werden weggestuurd. Uiteindelijk belandden ze, met permissie, op één van de harde banken in het plaatselijke voetbalstadion. Paul en George doorkruisten Wales deels door mee te rijden met een vrachtwagen. Zittend op de accu verbrandde Paul zijn achterwerk toen de rits van zijn broek sluiting maakte met de batterij. Het weer en de financiële voorraden werden er niet beter op en al liftend, dwars door Snowdonia, moesten de avonturiers het 28 uur zonder eten stellen.

Te laat thuis
Eenmaal aangekomen in het Butlin's vakantiepark, kostte het enige moeite om, als inbrekers, binnen te komen. De jongens hadden geen rode cent en mochten zodoende niet blijven. Dus zetten ze koers naar Harlech, naar het vriendelijke boerengezin waar ze het jaar daarvoor zo gastvrij waren ontvangen. De ontvangst bleek nu niet minder hartelijk. Paul en George verbleven nog drie nachten bij de Bierleys en zetten uiteindelijk weer koers naar Liverpool. George moest 22 augustus terug zijn voor een optreden met het Les Stewart Quartet. Dat optreden miste hij, omdat het vinden van een lift terug naar Liverpool moeizamer bleek dan gedacht. Het leven van lifters gaat niet altijd over rozen.

Hoe Old Brown Shoe een enorme bevalling bleek voor The Beatles

Laatbloeier George Harrison begon pas voorzichtig liedjes te schrijven toen The Beatles hun naam al lang en breed gevestigd hadden. Met het duo Lennon/McCartney in de band, moet het voor Harrison best intimiderend geweest zijn om ook eens wat op papier én vervolgens op de plaat te krijgen. We weten dat hij bijna moest vechten om de aandacht van Lennon, McCartney en producer George Martin.


Interessanter dan de A-kant
Wat pakte het uiteindelijk allemaal mooi uit, want het was George Harrison die in de tweede helft van de jaren '60 langzaam opbloeide als songschrijver en die glorieerde op het album Abbey Road: Something en Here Comes The Sun bleken prachtige parels op de laatste plaat die The Beatles opnamen. Vandaag wil ik stilstaan bij een wat minder bekend nummer dat George in de nadagen van The Beatles schreef. Het was er eentje die slechts op de B-kant van één van de laatste Beatlessingles kwam, voordat de band uit elkaar viel. Volgens velen was de compositie zelfs interessanter dan die op de A-kant.

Old Brown Shoe borduurde tekstueel verder op Hello Goodbye

De piano was een hoogst ongebruikelijk instrument voor George Harrison om liedjes op te schrijven, maar in februari 1969 legde hij zijn handen op de toetsen en bedacht hij een interessant, uiterst ritmisch loopje. Het was bluesy, maar was luchtig tegelijk. Misschien kwam het door de 'feel', die iets van een shuffle had. Het loopje beviel George en hij improviseerde er op verder. In de tekst zocht hij naar tegenstellingen, een beetje zoals Paul McCartney dat eerder deed in Hello Goodbye, maar dan op een iets minder voor de hand liggende manier. I want a love that's right, but right is only half of what's wrong. I want a short haired girl, who sometimes wears it twice as long. George besloot zijn ideeën vast te leggen in een demo, waarop hij zingend en pianospelend te horen is. Krachtig, zelfverzekerd. Old Brown Shoe was geboren. [filmpje]

Experimenten in de kelder van het Apple-gebouw

George bracht zijn nieuwe nummer in op 27 januari 1969 tijdens de Let it Be-sessies die inmiddels van de kille Twickenham-studio's verplaatst waren naar de ruimte in de kelder van het Beatleshoofdkwartier aan Savile Row. In de Apple-studio speelde George zijn compositie voor aan de bandleden. Er volgden pogingen, samen met Billy Preston op orgel, om het nummer met de groep te spelen. Op de uitgelekte opnamen hoor ik dat Ringo, wellicht geïnspireerd door het stuwende pianoritme, eerst een Get Back-achtige roffel onder Old Brown Shoe legde. Als je de opname hoort, begrijp je dat George ontevreden. It's all too much, moet George gedacht hebben.

De Get Back-sessies in de intieme studio's van Apple aan Savile Row

Ringo kreeg de feel maar niet te pakken 
Op 28 en 29 januari onderamen The Beatles nieuwe pogingen om de Harrisong de juiste feel te geven. Ringo worstelt verder met het ritme. De roffel wordt vervangen door een swing, hetgeen alle power uit de song haalt. Op weer een andere poging horen we Ringo in half-time een tevens wat halfslachtige beat slaan. Het wilde gewoon niet lukken, kunnen we wel concluderen. Luister maar mee, vanaf ongeveer 00:40 seconden [filmpje]:

George speelde op zijn 26ste verjaardag een demo in
Een kleine maand later, probeerde George het nog eens. Op 25 februari, zijn 26ste verjaardag, speelde hij zelf een demo in van Old Brown Shoe. We horen George zichzelf zelfverzekerd begeleiden op de piano. De overdubs bestonden uit smaakvol gitaarwerk. Het resultaat was een krachtige demo, die Harrison zijn bandleden onder de neus moet hebben geduwd: Hier, zo wil ik dat het klinkt. George was een enorme perfectionist en toen hij het op 16 april voor elkaar kreeg dat The Beatles een nieuwe gezamenlijke opnamepoging zouden doen, maakte hij die ochtend nogmaals een demo van zijn compositie. 's Avonds namen The Beatles Old Brown Shoe op in vier takes. Uiteindelijk moest John Lennons slaggitaarspel sneuvelen om plaats te maken voor George op Hammond-orgel.

De single-release

Als een trein
Met het ritme en de feel kwam het uiteindelijk helemaal goed. Old Brown Shoe werd gekozen als de B-kant van de single-release van The Ballad of John and Yoko. Critici noemden het Harrison-nummer interessanter dan de A-zijde die volledig door John en Paul was ingespeeld en -gezongen. George speelde Old Brown Shoe vele jaren later nog eens live gedurende zijn tournee door Japan in 1991. Daar stond hij zij aan zij met Eric Clapton op het podium en koos hij volop voor de nummers die hij als Beatle schreef. Ik vond een mooie en goed in beeld gebrachte liveversie van Old Brown Shoe, die op 29 november 2002 gespeeld werd in de Royal Albert Hall. Het was precies een jaar na het overlijden van George. Een all star-band vertolkte tijdens dat herdenkinsconcert een mooie versie van Old Brown Shoe. Gary Brooker verzorgde de vocals. Een energieke versie, die loopt als een trein. Het kost even wat moeite, maar dan heb je ook wat. [filmpje]

Hoe Ticket To Ride The Beatles weer een stap verder in hun creatieve proces bracht

Een paar weken geleden schreef ik over de enige single in de platencollectie van mijn ouders. Op de B-zijde stond Yes It Is. Een toch wat obscuur, maar zeer interessant liedje dat eigenlijk altijd in de schaduw is blijven staan bij de A-zijde van de release waar het deel van uit maakte. Deze week draai ik de single uit 1965 om en luister ik nog eens goed naar Ticket To Ride. Een nummer dat eigenlijk best lastig met andere Beatlesliedjes te vergelijken is. Het nummer lijkt qua stijl en aanpak een enorme stap voorwaarts, wanneer je het vergelijkt met wat The Beatles daarvoor deden.

Het waren productieve dagen in Studio 2

Ticket To Ride was de eerste Beatlessingle van het nieuwe jaar. Het nummer kwam in Engeland uit op 9 april 1965; in Amerika met Pasen. Dat was 10 dagen later. Een maand of twee eerder werd het opgenomen in de EMI-studio's aan Abbey Road. Die studio's werden overigens pas in 1970 omgedoopt tot Abbey Road Studios, na het verschijnen van het laatste, gelijknamige Beatlesalbum dat er opgenomen werd. Op maandag 15 februari 1965 streken The Beatles neer in Studio 2 om te werken aan een nieuw nummer dat voornamelijk door John Lennon geschreven was. De sessie begon 's middags om half drie. Tegen kwart voor zes stond het nummer op de band en hoefde het alleen nog maar afgemixed te worden. 's Avonds werd er nog gewerkt aan Pauls Another Girl en I Need You, dat door George geschreven was. Het waren nog steeds enorm productieve dagen in Studio 2.

Februari 1965, bij de EMI Studio's aan Abbey Road

Het Engelse publiek kreeg op 3 april de primeur
De groep werkte in die periode aan de soundtrack bij hun tweede speelfilm Help! Dagelijks moesten er meters gemaakt worden, want op 23 februari zouden de opnames voor de film starten. Overigens had Help! aanvankelijk de werktitel Eight Arms To Hold You. De band playbackte op zondag 28 maart drie nummers voor het televisieprogramma Thank You Lucky Stars in de Alpha Television Studios in Birmingham. Op 3 april werd de opname uitgezonden en kreeg het Engelse publiek Eight Days A Week, Yes It Is en Ticket To Ride te zien. De laatste twee nummers moeten haast wel een primeur geweest zijn; de single was nog nét niet uit.

Paul, George, Ringo en John bij de repetitie op zondag 28 maart 1965 bij Thank You Lucky Stars

Ringo liet de drums achter de tel hangen
Ticket To Ride was best een interessant nummer, zeker voor die tijd. Na het welluidende gitaarintro dat George Harrison op zijn 12-snarige Rickenbacker speelde, worden we door Ringo Starr meegenomen in een heel bijzonder ritme. Het is geen beat die rechttoe-rechtaan gespeeld wordt, maar een ritme dat met een lome 'feel' haast achter de tel de riff van Harrison volgt. De drums hangen als het ware in het nummer. Onderstaand filmpje legt de samenhang tussen de gitaarrif en het ritme uit. [filmpje]

Eén van de meest inventieve ritmes op een Beatlesnummer
Het drumwerk op Ticket To Ride mag zeker tot de meest inventieve ritmes gerekend worden die Ringo in zijn bestaan als Beatle speelde. Het was overigens Paul McCartney die claimde dat hij Ringo op het idee had gebracht. George Harrison had echter een andere versie van het verhaal. Hij vertelde ooit dat hij geïnspireerd werd door de manier waarop John Lennon het intro ritmisch speelde. Daar verzon hij de bekende gitaarmelodie bij. Dat inspireerde Ringo Starr vervolgens tot de bijzondere drumpartij. Ik moet zeggen dat het aannemelijk klinkt! In dit leuke filmpje is Ringo, jaren later, in gesprek met Dave Stewart (ex-Eurythmics) en analyseert het tweetal het originele ritme van Ticket To Ride. Stewart vertelt dat menig drummer met wie hij speelde moeite had om die trage drum-feel goed te spelen. [filmpje]

Ritmisch gebeurt er van alles in Ticket To Ride
Ritmisch gebeurt er nog meer in dit nummer. Hebben de coupletten en refreins hetzelfde typische, hinkstapsprong-achtige ritme, in de bridge (I don't know why she's riding so high) gaat het ineens verder in dubbel tempo. In de break valt het ritme weer terug en bij het outtro (My baby don't care) komt er tenslotte een swingende tweekwartsmaat bij, die verdwijnt in de fade-out. Als luisteraar worden we door Ringo hierdoor eigenlijk continu bij de les gehouden. McCartney zei daarover in zijn biografie Many Years From Now:

I think the interesting thing was a crazy ending: instead of ending like the previous verse, we changed the tempo. We picked up one of the lines, 'My baby don't care,' but completely altered the melody. We almost invented the idea of a new bit of a song on the fade-out with this song; it was something specially written for the fade-out which was very effective but it was quite cheeky and we did a fast ending. It was quite radical at the time.

Ringo in zijn element, 1965

Ticket To Ride was een instant hit

De nieuwe Beatlessingle sloeg aan. In Engeland schoot Ticket To Ride direct naar de eerste positie van de hitparade, om daar drie weken te blijven staan. In Amerika werd de song ook nummer 1. Daar hield het nummer het slechts een week op de hoogste positie uit. Het was ook één van de weinige Beatlesnummers die langer dan 3 minuten duurden. The Beatles speelden Ticket To Ride veelvuldig live in 1965, onder andere tijdens hun concerten in de Hollywood Bowl en tijdens het legendarische optreden in Shea Stadium voor ruim 55.000 uitzinnige fans. Dat was op 15 augustus van dat jaar. De opname laat zien en horen dat The Beatles zelfs onder de erbarmelijke omstandigheden, waarbij ze zichzelf nauwelijks hoorden, in staat waren het nummer zuiver te spelen. Het was schreeuwen -en rennen- voor je leven. [filmpje]

Waarom het Ringo Starr lukte in 1973 zowel John, Paul als George in zijn studio te krijgen

77 wordt hij dit weekend: Ringo Starr. En wat een krasse knar is hij nog. Met zijn All Starr-band heeft hij de nodige optredens in de planning en er schijnt ook weer een nieuw album uit te komen. Voor de blog van deze week ga ik even terug naar 1973. Dat voorjaar vatte Ringo namelijk het plan op om zijn eerste echte soloplaat op te nemen. Al in 1970, toen The Beatles als band hun laatste adem uitbliezen, bracht Ringo twee albums uit. Dat waren echter platen met covers. Best smaakvolle albums trouwens, al blijven de beperkte vocale capaciteiten van Ringo mij als luisteraar altijd wel een beetje in de weg zitten.

Ringo, oktober 1973

Heb je nog een nummer voor me liggen?
Op Sentimental Journey zong Ringo de favoriete oude krakers van zijn moeder. Beaucoups of Blues bevatte songs in het door Starr zo geliefde Country & Western-genre. Begin 1973 werd het dus tijd voor een échte soloplaat met nieuw materiaal. En wat doe je dan, als je zelf niet zo heel veel talent bezit om liedjes te schrijven en nog goede maatjes bent met die andere drie? Dan bel je op en vraag je of ze nog iets voor je op de plank hebben liggen. Of iets voor je willen schrijven. Zo geschiedde. Het maakte van de elpee Ringo een bijzonder album waarop alle ex-Beatles te horen waren.

De albumcover van de plaat die op 2 november 1973 verscheen

George belde de studio of hij ook mee mocht doen
John Lennon tekende voor de openingstrack: I'm The Greatest, een nummer dat John eigenlijk voor zichzelf schreef (beluister hier de John Lennon-versie). Het moest een humoristisch liedje vol zelfspot worden, waarin hij zong hoe hij van een Liverpools joch getransformeerd werd tot wereldster. John gebruikte één van Mohammed Ali's uitspraken om het nummer een passende titel te geven. Ringo dook met John op 13 maart in Los Angeles de studio in om dat nummer op te nemen. Toevallig was George Harrison die week ook in LA, onder meer om een album voor Ravi Shankar te produceren. Toen George hoorde dat Ringo en John aan het opnemen waren, belde hij de studio met de vraag of hij mocht aansluiten. Hell yes, tell him to get down here right away and help me finish this bridge, zou John hartelijk geroepen hebben. Dat resulteerde in de enige opnamesessie tussen 1970 en 1980 waarbij drie Beatles tegelijk aanwezig waren.

Los Angeles, maart 1973:
Ringo en John met producer Richard Perry en een tape-operator op de achtergrond.
Helaas is er geen foto waarop George ook te zien is.

Ringo wilde Photograph niet aan Cilla Black geven

Ook George Harrison leverde een bijdrage aan Ringo's album. Met wel drie nummers. Samen met Ringo schreef George Photograph. Dat deed het duo overigens al twee jaar eerder, dobberend op zee voor de kust van Zuid-Frankrijk. Ringo huurde een jacht tijdens het filmfestival van Cannes. Aan boord was ook Cilla Black, die Ringo vroeg of zij het nummer mocht opnemen. Starr wilde het echter graag voor zichzelf houden. No, it's too bloody good for you, kreeg Cilla te horen. Ik denk dat Liverpudlians dat van elkaar kunnen hebben. Het radiovriendelijke Photograph [filmpje hieronder] werd een grote internationale hit. George Harrison tekende ook voor Sunshine Life For Me (Sail Away Raymond) en You and Me (Babe) dat hij samen met Beatlesroadie Mal Evans schreef.

Paul wilde niet achterblijven en leverde ook een nummer aan

Hoewel Ringo als enige zijn vriendschap met de andere drie wist te behouden na het uiteenvallen van The Beatles, moest hij de banden met Paul McCartney begin jaren '70 wel weer een beetje aanhalen. Er zat nog wel het nodige oud zeer na de rechtzaak die Paul tegen de andere drie Beatles en hun vertegenwoordiger Allen Klein aanspande. Maar Ringo was de beroerdste niet en dook weer met Paul de studio's in. Daar zat natuurlijk ook een stukje eigenbelang bij. Hij had nummers nodig.

Linda, Paul, producer Richard Perry en Ringo tijdens
de Six O'Clock-sessie op 16 april in Londen

Paul mocht de VS niet in
Ringo lokte Paul uit de tent door hem te vertellen dat John en George al met eigen composities op de proppen waren gekomen: Jij wilt toch zeker niet ontbreken, of wel? Natuurlijk wist Ringo precies welke snaar hij bij de toch wel ijdele Paul moest raken. Dus droeg Paul Six O'Clock aan. Een nummer dat hij met Linda geschreven had. Samen opnemen in Los Angeles kon niet, want Paul mocht vanwege een zaak rond drugsbezit de Verenigde Staten even niet in. Dus werd er een sessie geboekt in de Apple Studio in Londen. Paul nam daar ook nog even een Kazoo-achtige solo (met eigen stem) op voor die andere grote hit van het album: You're Sixteen. [filmpje]

Alleen Elton John weerhield Ringo van de nummer 1-positie
Toen Ringo eind 1973 trots zijn album presenteerde, bleek het best een succes. De plaat haalde top 10-noteringen in veel landen. In Engeland kwam hij op 7 en in de VS op nummer 2 in de albumcharts. Daar kon Ringo net niet op tegen Elton Johns Goodbye Yellow Brick Road. Nummer 1-noteringen waren er in Canada, Spanje en Zweden. In ons land piekte Ringo op 7. Diverse singles van het album werden hits. Het was John Lennon die Ringo daarop een telegram zond: Congratulations. How dare you? And please write me hit song. 

For No One: Jane Asher inspireerde Paul McCartney tot één van zijn mooiste composities

Onlangs vierden we de 75ste verjaardag van Paul McCartney. Ter ere van dit bijzondere feit stelden Arjan Snijders en Koop Geersing van de Macca Podcast en Wibo Dijksma, Michiel Tjepkema en Jan Cees ter Brugge van de Fab4Cast een bijzondere uitzending over de jarige Macca samen. Leuk luistervoer! Ook was er de Top 75 met Pauls mooiste liedjes, die je als playlist kunt openen in Spotify. In die Macca Top 75 staat het nummer For No One hoog genoteerd. Terecht! Er zijn namelijk Beatlesliedjes die je vanaf de eerste seconde helemaal inpakken. Wanneer je het intro hoort, stokt je adem even. Omdat ze onwaarschijnlijk mooi zijn. Dat heb ik altijd bij For No One. Herkennen jullie dat? Het nummer vormt voor mij één van de hoogtepunten van het toch al niet misselijke Beatles-album Revolver, dat in augustus 1966 verscheen. Wat maakt For No One nu zo speciaal? En waarom is het een typisch McCartney-nummer? Deze week dacht ik daar over na.

Jane Asher was niet bepaald het afhankelijke type

Op zondag 6 maart 1966 vlogen Paul McCartney en zijn toenmalige verloofde Jane Asher naar Klosters in Zwitserland. Het paar zou twee weken gaan skiën. Paul en Jane ontmoetten elkaar in april 1963, voorafgaand aan een Beatlesconcert in de Royal Albert Hall te Londen. Pauls relatie met de Engelse actrice zou 5 jaar duren. Het was serieus tussen de twee, ze verloofden zich zelfs. Deze Jane Asher was een intelligente en zeer zelfverzekerde vrouw, die keihard aan haar eigen carrière werkte en zeker niet als 'het vriendinnetje van een Beatle' door het leven wenste te gaan. Het knalde nog wel eens tegen tussen haar en Paul. Dat leverde laatstgenoemde overigens wel inspiratie op voor menig Beatlesnummer.

Paul en Jane

Paul schreef For No One in de badkamer in Zwitserland

Paul herinnerde zich dat hij For No One tijdens die ski-vakantie schreef. In de badkamer, na een woordenwisseling met Jane. Why Did It Die heette het nummer trouwens oorspronkelijk. In For No One schetst Paul een klein, intiem portret van twee ex-geliefden. Hij spiegelt hun levens en laat voor beiden de dag beginnen:

Your day breaks, your mind aches

You find that all the words of kindness linger on

When she no longer needs you

She wakes up, she makes up

She takes her time and doesn't feel she has to hurry

She no longer needs you

Jane en Paul in juni 1968, tijdens het huwelijk van Pauls broer.

Een sprankje hoop
In For No One is de vrouw degene die de keuzes maakt. Over haar wordt in de derde persoon gezongen. Paul richt zich al zingend tot de luisteraar, degene die fictief is verlaten. Die heeft het er maar mee te doen, zoekend naar een sprankje hoop en gevoel. Maar het is te laat:

And in her eyes you see nothing

No sign of love behind the tears

Cried for no one

A love that should have lasted years!

Paul in mei 1966

Paul stapte in de rol van de verteller
Daar waar John Lennon en George Harrison in hun liedjes veel in de ik-vorm zongen, stapte Paul McCartney als songschrijver regelmatig zelf "uit het verhaal" om de rol van de verteller op zich te nemen. Zo ook in For No One. Hoewel het nummer volgens hemzelf autobiografisch was, lukte het Paul wellicht beter om met enige afstand over zijn relatieproblemen te schrijven en te zingen. Pauls relatie met Jane strandde in de zomer van 1968, niet lang nadat ze nog samen verschenen op de bruiloft van Pauls broer. De verschillen tussen de Beatle en de actrice bleken uiteindelijk te groot. 

You want her, you need her

And yet you don't believe her when she said her love is dead

You think she needs you

Paul en Ringo zijn de enige Beatles die we op de opname horen
The Beatles werkten op 9, 16 en 19 mei 1966 aan For No One. Dat wil zeggen: Paul en Ringo waren present in de studio. Paul speelde clavicord, een klavecimbel-achtig instrument dat geleend werd van George Martin. Ook voegde hij piano en bas toe. Ringo speelde, heel lichtjes, drums, tamboerijn en maracas. Van de sessie op 9 mei vond ik deze oerversie van For No One. We horen Paul op de Steinway en Ringo op drums. Vanaf 5:08 is Paul zingend te horen [filmpje].

Hoornist Alan Civil vond het allemaal maar mateloos irritant
De hoofdrol op For No One was echter weggelegd voor hoornist Alan Civil, die een prachtige solo verzorgde. Het was de melodie die Paul voorneuriede aan arrangeur George Martin. Civil werd uitgedaagd een hoge F uit zijn hoorn te persen. In het laatste couplet speelde hij zijn solo opnieuw, als tegenmelodie onder de zang van McCartney. Mooi! Civil zelf vond de opnamesessie trouwens nogal irritant. De zeer begaafde musicus moest in een toonsoort spelen die zich ergens tussen de Bb en de B bevond. Het irriteerde hem mateloos.

You stay home, she goes out

She says that long ago she knew someone 
But now he's gone

She doesn't need him

Alan Civil

Eén van Lennons favoriete McCartney-nummers
Blijkbaar behoorde For No One ook tot McCartneys eigen favoriete liedjes uit zijn Beatlesperiode. In 1984 nam hij het nummer opnieuw op voor zijn overigens geflopte filmproject Give My Regards To Broad Street. Dat leverde muzikaal gezien weinig nieuws onder de zon op, hooguit een 'echte' clip van het nummer. [filmpje]

Eén van Lennons favorieten
Ook werd For No One vaak gecoverd. Artiesten als Cilla Black, Maceo Parker en Emmylou Harris namen een versie van het nummer op. Toch blijft het origineel onovertroffen. John Lennon noemde For No One in 1980 nog één van McCartneys beste composities. Het geheel duurt amper twee minuten, maar bij het horen van de laatste tonen slaak ik een diepe zucht. Wat een schoonheid.