zaterdag 28 januari 2017

It Won't Be Long: het Beatlesnummer dat te snel in de vergetelheid raakte

Je hebt van die liedjes waar de energie van afspat. Liedjes waarbij je direct rechtop in je stoel gaat zitten en je oren spitst. Ik heb dat altijd met één van de wat oudere nummers uit het Beatles-repertoire: It Won't Be Long. Wat is de magie van dat nummer en waarom bleef het relatief onopgemerkt?




Het magische moment waarop de band in Amerika arriveerde
It Won't Be Long is de energieke opener van With The Beatles, het tweede album van de band, dat op 22 november 1963 in Engeland uitkwam. Twee dagen later verscheen de langspeelplaat op de Canadese markt, met de titel Beatlemania! With The Beatles. In de Verenigde Staten had men die dagen het hoofd naar hele andere dingen staan; de Amerikanen rouwden om hun vermoorde president. The Beatles waren in die periode ook nog nauwelijks in beeld in de States. Hun singles From Me To You en She Loves You bleven steken in de onderste regionen van de hitparades. Met It Won't Be Long maakten de Amerikanen pas kennis in januari 1964, toen het nummer verscheen op het speciaal voor de Amerikaanse markt uitgebrachte album Meet The Beatles. Dat was vlak voor het magische moment van 7 februari waarop de band voet zette op Amerikaanse bodem. Vanaf die datum was het hek natuurlijk van de dam.

7 februari 1964: The Beatles arriveren in Amerika

Yeah Yeah's en woordgrapjes
Terug naar het nummer. Wie in die tijd de naald op de plaat liet zakken, viel er direct in. Geen intro, geen couplet, maar BAM...direct het refrein: It Won't Be Long Yeah (Yeah) Yeah (Yeah) Yeah (Yeah). Een vraag- en antwoordspel tussen de solo- en achtergrondzang. The Beatles zaten midden in hun Yeah Yeah-periode. Het concept werkte, dus die lijn werd nog even doorgetrokken. Het idee om direct met het refrein te beginnen, was al eerder succesvol toegepast bij She Loves You. Hoewel de thema's van de eerste Beatlesnummers vooral liefde en boy-meets-girl waren, probeerden Lennon en McCartney wel te spelen met taal. De dubbele betekenis van het woord Please in Please Please Me is daar een voorbeeld van. In It Won't Be Long paste het duo de woorspeling be long samen met belong toe:

It won't be long 'till I belong to you

Een B-kantje in Frankrijk

Best knap hoe energiek en fris het nummer is blijven klinken
Het nummer werd op dinsdag 30 juli 1963 opgenomen in de EMI Studio's aan Abbey Road in Londen. Zeventien takes waren er nodig om It Won't Be Long goed op tape te krijgen. Uiteindelijk werden twee van de wat latere takes samengevoegd voor de finale versie van de track. Best knap hoe energiek en fris het liedje is blijven klinken, als je bedenkt hoe vaak het die dinsdag in juli gespeeld is. Knap ook vind ik de akkoordenwendingen in de bridge. Ze gaan verder dan de veelgebruikte en vaste patronen die veel nummers uit die periode hebben. Het slotakkoord in combinatie met de samenzang laat een prachtig majeur 7-klank horen. Ook hier toonden de piepjonge Beatles dat ze heel wat talent in huis hadden. Net als met het akkoordenschema van She Loves You trouwens. Het was een enorme belofte voor wat nog volgen zou.

Publiciteitsfoto, in de tuin van de EMI-studio's aan Abbey Road, 1963


It Won't Be Long verdiende meer erkenning
Je zou verwachten dat It Won't Be Long veel meer erkenning zou hebben gekregen. Waarom gebeurde dat eigenlijk niet? Misschien wel omdat Lennon en McCartney in de periode daarna zo ontzettend veel sterke composities schreven, dat niemand zich nog om dit nummer bekommerde. Uit pure luxe dus eigenlijk. Onderstaand clipje brengt in beeld hoe het album With The Beatles tot stand kwam. In de eerste seconden hoor je It Won't Be Long. [filmpje]



Playbacken in Ready Steady Go
Ondanks het feit dat It Won't Be Long een ijzersterke opening van het tweede Beatlesalbum was, speelde de band het nummer nooit live tijdens concerten. Het liedje was zelfs even in beeld als single, maar werd daarvoor toch afgekeurd. Op internet vond ik nog wel een hoesje van een Duitse single-release van het nummer. Met Devil In Her Heart als B-kantje. Ook ontdekte ik een EP'tje, waarop het nummer verscheen. Samen met All I've Got To Do, All My Loving en Don't Bother Me. In Frankrijk verscheen het nummer op de B-kant van de single All My Loving. The Beatles playbacken It Won't Be Long trouwens wel eenmalig in het TV-programma Ready Steady Go, op 20 maart 1964. Het was direct de best bekeken uitzending van de show die tussen augustus 1963 en december 1966 op vrijdagavond op de Britse televisie te zien was. Spijtig genoeg heb ik niet die ene opname van It Won't Be Long kunnen vinden.

20 maart 1964: The Beatles playbacken bij Ready Steady Go

Julian Lennon had blijkbaar ook iets met het nummer
Opmerkelijk is het dat John Lennons oudste zoon Julian het nummer wél live zong. Zij het in een wat gehaaste en slordige versie. In de jaren '80 bouwde Julian nog intensief aan zijn carrière als zanger. Met zijn album Valotte ging hij in 1985 en 1986 op tournee en voegde hij It Won't Be Long toe aan de setlist. Best een opmerkelijke keuze, zo'n oude kraker, als je kijkt naar de muziekmode in de jaren '80. Blijkbaar had ook hij iets met dat nummer. We zien een ongeveer 23-jarige Julian Lennon die het nummer zingt dat zijn vader ook op (bijna) 23-jarige leeftijd opnam. Een grappige parallel. Wat lijkt die jongen toch op zijn pa! [filmpje]



Twee-en-een-halve minuut puur plezier
Hoewel er niets boven het echte werk gaat, sluit ik deze blog graag af met een filmpje van vier Argentijnse jongens die hun eigen cover opnamen van It Won't Be Long. Dat doen ze best heel goed. Mooie samenzang, een Hofner-bas en een Gretsch-gitaar op schoot. Ze beheersen het nummer prima. Luister vanaf 00:43 seconden even naar de interessante bridge en de prachtige samenzang op het slotakkoord. Twee-en-een-halve minuut puur speel- en luisterplezier. Een monumentje voor één van de bijna vergeten Beatlesnummers! [filmpje]







zaterdag 21 januari 2017

Lennon en McCartney als tekstschrijvers: intellectueel versus sentimenteel?

Toen de 15-jarige Paul McCartney op 6 juli 1957 op het grasveldje achter Sint Peter's Church in Liverpool stond te kijken naar de skiffleband van ene John Lennon, kon hij nog niets vermoeden. Niet dat hij die bewuste zaterdag oog in oog stond met de belangrijkste muzikale partner van zijn leven. Niet dat deze provocerende jongen hem feilloos zou aanvoelen en aanvullen bij het schrijven van vele liedjes. Niet dat deze John Lennon hem zou uitdagen het beste uit zichzelf te halen. Niets van dat alles. Deze week wil ik het hebben over de manier waarop John Lennon en Paul McCartney teksten schreven en in het bijzonder: hoe ze elkaar daarbij versterkten.


We kennen het cliché over Lennon en McCartney
Natuurlijk kennen we allemaal het cliché dat Paul McCartney binnen The Beatles de man was van de vrolijke deuntjes en dat John Lennon de cynische en sombere kant van het bandgeluid vertegenwoordigde. Een beetje kort door de bocht misschien, maar vaak worden Lennon en McCartney op deze manier getypeerd. Enkele jaren geleden publiceerden twee Amerikaanse en één Noorse onderzoeker gezamenlijk een artikel in een Amerikaans tijdschrift over psychologie. Centraal stond hun onderzoek naar het taalgebruik van Lennon en McCartney. Zowel in composities die ze gezamenlijk als los van elkaar schreven. Interessant!

Lennon en McCartney in actie, vastgelegd door Linda McCartney


Veiligheid versus verwarring
Hoewel Lennon en McCartney beiden uit de arbeidersklasse kwamen, verschilden hun jeugdervaringen enorm van elkaar. Beiden verloren ze hun moeder op jonge leeftijd. Dat zorgde in hun vriendschap voor een hechte band. Er was een stil onderling begrip van elkaars verdriet en verlies. Toch waren verder de verschillen groot. Zo groeide McCartney op in een warme, zeer hechte familie die hem veel veiligheid bood. Lennon had een chaotische en verwarrende jeugd, waarin hij zich heen en weer geslingerd voelde tussen zijn beide ouders en zijn tante Mimi, die zich grotendeels over hem ontfermde. McCartney was de populaire jongen op school, die met iedereen goed op kon schieten. Lennon schopte tegen het gezag en zat altijd in de problemen. Toen deze twee sterke karakters elkaar ontmoetten en zich langzaam maar zeker ontwikkelden als liedjesschrijvers, leverde dat veel moois op.


McCartneys alledaagse onderwerpen versus Lennons universele thema's
Als songschrijver tekende Paul voor liedjes die in allerlei stijlen geschreven werden. Van de vaudeville in When I'm 64 tot de hardrock van Helter Skelter: McCartney liet in zijn schrijversschap een enorme veelzijdigheid zien. Zijn melodieën kenmerken zich over het algemeen als gemakkelijk in het gehoor liggend. Je fluit of zingt ze eenvoudig mee. Tekstueel focust McCartney zich meer op het vertellen van alledaagse verhalen, vaak over anderen. Lennon daarentegen was introspectief én universeel tegelijk. Een bijzondere combinatie. Met zijn teksten probeerde hij sterk zijn eigen (negatieve) emoties te begrijpen. Denk daarbij aan Help!, Julia en Nowhere Man. Daarnaast schreef Lennon meer over grote ideeën en concepten dan McCartney dat deed. Voorbeelden zijn Revolution en Across The Universe. Zet deze nummers tegenover de avonturen van Desmond en Molly Jones uit Ob-La-Di Ob-La-Da of van Maxwell met zijn zilveren hamer en je voelt het verschil. Natuurlijk zijn er aan beide kanten uitzonderingem. Met Here Today schreef Paul begin jaren '80 een eerlijk en emotioneel eerbetoon aan zijn vermoorde vriend.

Tijdens de sessies voor Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band, 1967


McCartney gebruikte meer positieve én seksueel getinte woorden dan Lennon
Even terug naar het onderzoek. Alle teksten van nummers die ofwel door Lennon, door McCartney of door hen beiden werden geschreven werden geanalyseerd. Daarbij werden alle woorden netjes omgezet in regulier Engels. Zich herhalende zinnen of refreinen telde men één maal. Daarna bepaalde men woordcategorieën (bijvoorbeeld positieve woorden, negatieve woorden, seksueel geörienteerde woorden, verleden tijd, tegenwoordige tijd, enkelvoud, meervoud, korte woorden, lange woorden). De onderzoekers verdeelden de periode waarin The Beatles als band bestonden in drie tijdvakken, die qua productiviteit ongeveer gelijk aan elkaar waren, te weten: 1960-1964, 1965-1967 en 1968-1970. Door al deze criteria te combineren, ontdekten de onderzoekers bijvoorbeeld dat Lennon meer woorden in zijn liedjes stopte dan McCartney. Componeerden ze gezamenlijk, dan was het aantal woorden per liedje het hoogst. Lennon scoorde hoger bij de telling van negatief getinte woorden, McCartney bij de positieve én seksueel getinte woorden.

Eén van de tabellen uit het onderzoek


Wat zijn mooie voorbeelden van hoe Lennon en McCartney elkaar aanvulden?
Het onderzoek levert nieuwe inzichten op, die de hierboven beschreven clichés over Lennon en McCartney wat weerleggen. Het idee dat Lennon vooral intellectueel en McCartney met name sentimenteel schreef bijvoorbeeld. Volgens de onderzoekers schreef McCartney weliswaar optimistischer, maar verwerkte hij in zijn teksten een breder spectrum aan perspectieven en thema's. Zijn liedjes zouden in intellectueel en linguïstisch opzicht beter in elkaar zitten. Het zijn zomaar een paar conclusies. Wie zich wil verdiepen in het onderzoek, waarin ook het werk van George Harrison aan bod komt, kan hier verder lezen. Qua toonzetting is het album Help! overigens het omslagpunt in de carriëre van de band. Vanaf die plaat worden de liedjes qua woordkeus pessimistischer.

Nu, hoe vulden Lennon en McCartney elkaar aan? Wat zijn mooie voorbeelden van hun samenwerking, als het om het schrijven van teksten gaat? Al mijmerend kwam ik op deze aardige voorbeelden.


I Saw Her Standing There
Paul schreef deze energieke rocker over zijn jeugdvriendinnetje Iris Caldwell (de zus van Rory Storm). Aanvankelijk bedacht hij de openingszin: Well she was just seventeen, never been a beauty a queen. Dat vond John maar niets. Hij veranderde de beauty queen in het seksueel getinte If you know what I mean en voegde daarmee precies de Rock & Roll toe die het nummer nodig had.


We Can Work It Out
De positief getinte McCartney-coupletten die in majeur staan, worden afgewisseld met het refrein dat Lennon aanleverde. Op het mineur-akoord zette John Life is very short, and there's no time....in. Het walsje aan het eind van dat refrein was trouwens weer een idee van George Harrison. De samenwerking kan hier dus optimaal genoemd worden.


Drive My Car
Toen Paul zijn compositie aan John Lennon voorzong, walgde Lennon van alle clichés in de oorspronkelijke tekst. Zo voerde Paul voor de zoveelste keer het cliché You can buy me diamond rings op. Die diamond rings zaten namelijk ook al in Can't Buy Me Love en I Feel Fine. Ook speelden ze een prominente rol in het voor Help! afgekeurde If You've Got Troubles. Dus toen McCartney de ringen weer ten tonele voerde, riep Lennon Crap! en dat was dat. Het tweetal worstelde enorm op de nieuwe tekst.

Een jonge McCartney en Lennon proberen hun pen, thuis bij Paul aan Forthlin Road, Liverpool

Getting Better
Paul werd door de tekst van dit nummer geïnspireerd door Jimmy Nichol. Deze drummer die de zieke Ringo Starr in 1964 korte tijd tijdens een tournee verving, antwoordde steevast met It's getting better all the time op de vraag van de pers hoe het drummen bij The Beatles hem beviel. McCartney's enthousiaste tekst werd cynisch aangevuld door Lennon's achtergrondkoortje It can't get no worse. Ook zou laatstgenoemde een duister couplet hebben aangedragen: I used to be cruel to my woman...


She's Leaving Home
In het lied over Melanie Coe, die 's ochtends stilletjes het ouderlijk huis verliet, zong McCartney vanuit de beleving van het avontuurlijke meisje. Lennon bedacht en zong de tegenstem, vanuit het verdrietige perspectief van de ouders: We gave her most of our lives, sacrified most of her lives, we gave her everything money could buy. bye bye.


Lucy In The Sky With Diamonds
Voor Johns psychedelische nummer was het nota bene Paul die de woorden cellophane flowers en kaleidoscope eyes aanleverde. Het waren woorden die hij al langer in zijn hoofd had, omdat hij ze fantastisch vond klinken. Ze bleken perfect in de Lennon-compositie te passen.


Hey Jude
Paul trok zich het lot van Johns zoontje Julian aan. Toen diens ouders scheidden, schreef Paul het bemoedigende Hey Jude voor het 6-jarige jochie. John vond het nummer prachtig. Toen Paul het hem aan de piano voorspeelde, riep Paul bij de zin The movement you need is on your shoulder dat hij daarover nog niet helemaal tevreden was. Daar moest hij beslist nog wat beters op verzinnen. Daarop antwoordde John: Nee, niet doen! Dat is de allermooiste zin van het hele nummer.





Is er meer?
Natuurlijk hebben Lennon en McCartney elkaar tekstueel op meer manieren aangevuld. Het was interessant om er eens in te duiken, maar er moet veel meer zijn. Ik ben daarom benieuwd naar jullie ideeën en aanvullingen!

zaterdag 14 januari 2017

Japanese Jailbird: belandde Paul McCartney door Yoko Ono in de Japanse gevangenis?

Op zaterdag 19 januari 1980 sprong om 8 uur 's ochtends het licht aan in de Kosuge-gevangenis in het centrum van Tokio. Net als iedere ochtend. Gevangene nummer 22 riep Hai! (Ja) als antwoord op zijn nummer dat werd omgeroepen. In kleermakerszit nam hij vervolgens een appel in ontvangst. Vervolgens moest hij zijn cel van drie bij vier meter schoonmaken, voordat hij aan een ontbijt van uien-zeewiersoep mocht beginnen. De eenzame opsluiting werd tussen de middag onderbroken door een kom sojabonensoep. Na het serveren van een kom rijst ging 's avonds om acht uur het licht uit.

Paul wordt geboeid en meegenomen

Yesterday, please!
Er was dagelijks één moment waarop menselijk contact mogelijk was. In de loop van de ochtend mocht gevangene nummer 22, samen met de andere gedetineerden even 'luchten'. Er was tijd voor twee sigaretten. Men knikte elkaar goedendag. Vrijwel alle gevangenen spraken alleen Japans. Gevangene nummer 22 kende slehts de woorden konnichiwa (goedendag) en sayonara (tot ziens).  Een paar cellen verderop zat een man wiens rug getatoëerd was met het embleem van de Japanse maffia. De man vroeg zich af waarom de Britse gevangene nummer 22 vast zat. Zelf zat hij zeven jaar. Voor moord. Via een tolk informeerde hij naar het lot van de Brit. 's Avonds, toen iedereen weer in zijn eigen cel zat, schreeuwde de maffioos twee woorden vanuit zijn onderkomen, in de hoop dat het gevangene nummer 22 zou bereiken: Yesterday please!!  Vier cellen verder zette Paul McCartney acapella in: Yesterday, all my troubles seemed so far away. Een lied dat even toepasselijk als pijnlijk was. De bewakers luisterden mee. Gevangene nummer 22 zong daarom nog maar drie liedjes.Waarschijnlijk om zichzelf ook moed in te zingen. Zijn verzoek om gitaar werd resoluut geweigerd. Na zes dagen kwam er toestemming voor het ontvangen van bezoek. Linda McCartney mocht een half uur met haar man praten. Door een metalen rooster.

Promotiemateriaal van de tour die in het water viel

Demonstraties en contact met de Britse ambassade
Achter de schermen werd er druk gelobbied om Paul McCartney buiten de muren van het negentiende eeuwse gevangeniscomplex te krijgen. Bij de Budokanhal, waar hij met zijn band Wings zou optreden, werd voor Pauls vrijlating gedemonstreerd. Advocaat (en zwager) John Eastman was met spoed overgekomen uit New York. Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken voerde koortsachtig overleg met de Japanse overheid. Na negen dagen werd de aanklacht tegen McCartney ingetrokken. De Japanners zaten behoorlijk in hun maag met de hele kwestie, die wereldwijd breed werd uitgemeten. Paul werd uiteindelijk vrijgelaten en moest met zijn gezin (dat al die tijd in het Okura-hotel had verbleven) onmiddelijk het land verlaten. Bij het ophalen van zijn persoonlijke bezittingen, bleek dat zijn trouwring gestolen was. Paul vroeg om een paperclip en schoof die om zijn vinger. Op deze beelden is te zien hoe het gezin op 25 januari opgelucht vertrekt vanaf de luchthaven. In het vliegtuig zien we Paul praten met een journalist. Deze week is dat 36 jaar geleden [filmpje]:



Paul wilde de wiet eigenlijk met John Lennon roken
Tegen de massaal toegestroomde pers verklaarde Paul dat het stom van hem was geweest om een zak marihuana mee te nemen in zijn bagage. In New York, waar hij vandaan was gekomen, werd het goedje in alle openheid gerookt. Hij had zelf nog wat over en vond het zonde om dat door het toilet te spoelen. Over zijn plannen om de wiet samen met John Lennon te roken, sprak hij niet. Daarover zometeen meer. Paul vertelde verder dat hij zich niet gerealiseerd dat hij er tien jaar gevangenisstraf mee had geriskeerd. Met zijn arrestatie dupeerde Paul niet alle zijn mede-bandleden en de Japanse concertpromotors. Hij liet ook duizenden Japanse fans tevergeefs wachten op zijn groots aangekondigde concerten. Zijn bandlid Denny Laine bracht datzelfde jaar een single en een album uit met de titel Japanese Tears. Daarmee verwees hij naar de door McCartney gefrustreerde Japanse tournee. Laine kon namelijk, net als zijn andere bandleden, naar zijn salaris fluiten.

Denny Laine haalde inspiratie uit het Japanse avontuur

In Amsterdam sprak Paul met de Nederlandse pers
De McCartneys landden een aantal uren op Schiphol en stapten over op een privévlucht naar Lydd in Kent. Op Schiphol was de pers ook toegestroomd. Kees Baars van het programma Countdown kreeg vrij uitgebreid de kans om met Paul te praten [filmpje]:



Japanese Jailbird en Frozen Jap
Voor zichzelf schreef Paul een verslag van zijn verblijf in de gevangenis. Hij kocht een drukpers en drukte het verhaal één keer af, als een soort kleine pocket, die hij opborg in zijn kluis. Japanese Jailbird noemde hij het. Misschien krijgen we dit bijzondere boekje ooit nog eens te lezen. Op zijn eerstvolgende album voegde Paul het instrumentale nummer Frozen Jap toe. Een liedje waar hij overigens al voor het gevangenisdebacle aan begonnen was. 

George Harrison steunde Paul; Ringo liet hem zakken
Hoe zat het met de steun van de andere Beatles? Lieten zij nog iets van zich horen, toen hun ex-bandmaatje in zulke penibele omstandigheden zat? George Harrison en zijn vrouw stuurden Paul een boodschap terwijl hij gevangen zat: Denken met liefde aan jullie allemaal. Houd moed. Hoop je snel weer thuis te hebben. Ringo verklaarde alleen tegen de pers dat Paul pech had gehad. En de Lennons? Hoe reageerden die? Tsja, dat is een bijzonder verhaal. 

De Harrisons omstreeks 1980

Had Yoko Ono iets te maken met de arrestatie?
We weten het absoluut niet zeker, maar er is een verhaal dat echt even verteld moet worden. In die periode had John Lennon een persoonlijk assistent in dienst, Fred Seaman genaamd. Fred zorgde dat Lennon zijn persoonlijk boodschappen kreeg, dat er klusjes in huis gedaan werden, begeleidde John op korte tripjes en was zodoende getuige van de dagelijkse beslommeringen in het huishouden dat zich in het New Yorkse Dakotagebouw afspeelde. In zijn boek The Last Days of John Lennon schrijft Fred over die bewuste periode in januari 1980. Hij vermeldt dat Paul McCartney een dag voor zijn vertrek naar Japan bij de Lennons langs had willen komen in New York. McCartney zou daarbij hebben gezegd dat hij geweldige marihuana had, die hij graag met John samen wilde roken. Zijn telefoontje naar Lennons appartement werd die dag onderschept door Yoko Ono. Uit het gesprek bleek dat Paul en zijn gezin de volgende dag zouden afreizen naar Japan en dat het plan was om in het presigieuze Okura-hotel te verblijven. In de presidentiële suite nog wel. Dat stuitte de Lennons tegen de borst. Pauls bezoek aan John werd door Yoko geweigerd.

26 november 1980: John en Yoko in traditionele Japanse kledij

Een vloek, een telefoontje of puur toeval?
John vernam via zijn vrouw van de plannen van Paul. John en Yoko waren boos dat de familie McCartney in 'hun' exclusieve Japanse hotelsuite zou verblijven. Yoko zou John gerustgesteld hebben. Ze schakelde John Green in, haar persoonlijke tarotkaartenlegger. Een soort priester. Yoko vroeg hem om een vloek over de McCartneys uit te spreken en te vermijden dat ze de hotelsuite zouden gebruiken. Seaman verklaarde dat de Lennons dagelijks via Yoko's Japanse bronnen op de hoogte werden gesteld van de verwikkelingen rond Pauls arrestatie. Zo zouden de Japanners getipt zijn dat McCartney drugs bij zich droeg. John geloofde er heilig in dat Yoko's vloek gewerkt had. Seaman had ernstige vermoedens dat Yoko, afkomstig uit een zeer invloedrijke Japanse familie, een telefoontje naar de Japanse douane had laten plegen. Zo zou één van Yoko's assistenten hem gezegd hebben: Isn't it funny, the way Paul got busted in Japan today? Especially after he called yesterday, asking if he could bring over some smoke? Lennon stuurde Seaman er in New York op uit om alle kranten te kopen die schreven over de kwestie. Tegen Seaman zou hij hebben gezegd: Weet je, het is zijn verdiende loon. Paul wilde de wereld laten zien dat hij nog steeds een beetje stout is. Het is nooit bewezen of opgehelderd hoe deze kwestie precies in elkaar zat. Een opmerkelijk verhaal is het wel.

John Lennon in 1980, met uiterst links Fred Seaman

De arrestatie was de genadeklap voor Wings
Pauls arrestatie was zo'n beetje de genadeklap voor zijn band Wings. Die winter had Paul in zijn thuisstudio hard gerepeteerd voor de elf concerten in Japan. Samen met Linda, Denny Laine, Steve Holley en Laurence Juber. Al was de Wings-magie van midden jaren '70 wel voorbij, deze relatief nieuwe line-up (waarin alleen nog Denny Laine vanuit de succesjaren was overgebleven) klonk hartstikke goed. Het nummer dat in huize McCartney doorgespeeld werd, zou ironisch genoeg nooit live in Japan uitgevoerd worden. De titel is veelzeggend, want uiteindelijk lukte het McCartney om tien jaar eenzame opsluiting in Japan te ontlopen. Sommige mensen hebben ook altijd geluk. [filmpje:]



zaterdag 7 januari 2017

Here comes the Son: hoe Dhani Harrison zijn eigen muzikale weg vond

Je kunt ze The Next Generation noemen: de zonen en dochters van The Beatles. Het is voor deze kinderen niet altijd eenvoudig gebleken om te 'dealen' met hun afkomst. Met een vader die één van de beroemdste figuren is uit de geschiedenis van de 20ste eeuw, blijkt het even zoeken naar wie je zelf bent en wilt worden. Zeker als je continu met je vader vergeleken wordt. Onlangs schreef ik over Julian Lennon, de oudste zoon van John. Vandaag wil ik wat meer vertellen over Dhani Harrison. Met zijn fysieke verschijning en stemgeluid houdt hij de herinnering aan zijn vader levend. Muzikaal gezien bewandelt hij andere wegen. Gelukkig, want dat lijkt me heel bevrijdend voor hem. Daarnaast bewaart en bewaakt hij het erfgoed van zijn vader nauwgezet. Een prima combinatie.

Zo vader, zo zoon

 Dhani: een naam die klinkt als....
...een toonladder! Toen Dhani op 1 augustus 1978 ter wereld kwam, kreeg hij een bijzondere naam van zijn ouders. In het Engelse taalgebied kennen we vooral namen als Daniel, met Dan en Danny als afgeleiden. George en Olivia Harrison kozen ervoor een naam samen te stellen uit de klanken Dha en Ni, afkomstig uit de Indiase toonladder. Daarbij staat de Dha voor Dhavaiti (aarde) en de Ni voor Nishadam (jager). De tonen bevinden zich qua hoogte ergens rond de Ab en B, wanneer ze volgens de Westerse notatie zouden worden opgeschreven. Deze sterke link met de Indiase muziek is niet opmerkelijk. George Harrison was een fervent aanhanger van oosterse filosofie en godsdienst. Hij hield van klassieke Indiase muziek.

In de studio op Friar Park

Met Uncle Ringo en Uncle Bob bij de open haard
Dhani groeide op in het Engelse plaatsje Henley-on-Thames, 60 kilometer ten westen van het centrum van Londen. Op het majestueuze landgoed Friar Park, dat zijn vader in 1970 kocht. Met zijn ouders leefde Dhani in een kasteelachtig landhuis. Een bijzondere plek om op te groeien. Na de lagere en middelbare school, studeerde Dhani in de Verenigde Staten. Mede door het overlijden van zijn vader in 2001 werd Dhani steeds actiever in de muziekwereld. Zo gek is het natuurlijk ook niet, als je opgroeit in een huis vol met gitaren en een opnamestudio. Een plek waar familievrienden als Ringo Starr, Jeff Lynne, Bob Dylan en Tom Petty graag geziene gasten zijn. Je noemt ze voor het gemak maar 'oom', terwijl je met een gitaar op schoot een stoomcursus gitaarspelen krijgt. Begin jaren '90 vergezelde Dhani (zelf een jaar of 13) zijn vader af en toe op het podium door een nummer mee te spelen tijdens een concert.

17 december 1991 in de Tokyo Dome: While My Guitar Gently Weeps

Dhani maakte het laatste album van George af
Toen George in 2001 zijn eigen einde voelde naderen, nam hij met grote spoed nog een aantal ruwe takes op van de liedjes die op zijn finale album moesten komen. Zangpartijen, gitaarpartijen, het was een race tegen de klok om alles alvast zo goed mogelijk op te nemen.  Aan Dhani en Jeff Lynne gaf hij tijdens dat opnameproces allerlei aanwijzingen over hoe de liedjes verder ingekleurd en afgemaakt moesten worden. George overleed in november van dat jaar, Het waren zijn zoon en zijn dierbare vriend die het album Brainwashed af mochten maken. Het moet een emotioneel project zijn geweest. Ik vond deze mini-docu waarin Dhani en Jeff over hun ervaringen vertellen: [filmpje]




Samenwerken met Jake Dylan en Ben Harper
Na dit bijzondere project en zijn deelname aan het herdenkingsconcert voor zijn vader, zette Dhani zelfstandig stappen in de muziekindustrie. Met Jake Dylan, de zoon van Bob, nam hij de Lennon-song Gimme Some Truth op voor een Amnesty International-benefietalbum voor Darfur. Ook vormde hij de gelegenheidsband Fistful of Mercy met Ben Harper en Joseph Arthur. Jammer dat we daar niet zo heel veel van gehoord hebben, want het klonk fantastisch: [filmpje]




Een bandnaam die niet verwees naar de naam Harrison
Dhani's belangrijkste muzikale project is zijn band thenewno2. Dat spreek je uit als The New Number Two. Dhani koos bewust voor een bandnaam die niet verwees naar zijn beroemde achternaam. Om anoniem een kans te krijgen op zijn eigen talent beoordeeld te worden. Samen met muziekvriend Paul Hicks werkte Dhani al langer aan muzikale projecten, fotografie en grafisch design. Zo ontworp het duo de albumhoes voor het eerder genoemde album Brainwashed. In muzikaal opzicht klinkt de band compleet anders dan het werk dat Dhani voor zijn vader afmaakte. Mooi is de sferische muziek die hij met thenewno2 componeerde voor de soundtrack van de film Beautiful Creatures, die opgenomen werd op Friar Park en in Abbey Road: [filmpje]




Schatbewaarder van het werk van George Harrison
Naast al zijn eigen muzikale projecten zorgt Dhani echter wel met hart en ziel voor het muzikale erfgoed van zijn vader. Zo ontwikkelde hij in 2012 een app waarvoor alle gitaren van George nauwgezet werden gefotografeerd en beschreven. Ook stelde hij uit een aantal akoestische demo's het mooie album George Harrison Early Takes Volume 1 samen. Daarop horen we hele pure versies van de vaak zo overgeproduceerde nummers uit het solo-oeuvre van George. Het wachten is natuurlijk op Volume 2. Een enorme klus voor Dhani was het remasteren en samenstellen van de box George Harrison: the Apple years 1968-75, waarop al het solowerk bijeen is gebracht dat zijn vader voor het Apple-label opnam. De verzameling bestaat uit 6 studio-albums (waaronder All Things Must Pass en Living In The Material World) en bijzonder bonus-materiaal.


Dhani naast een aantal van zijn vaders beroemde gitaren

Sluit je ogen...wie hoor je zingen?
Bij het verschijnen van die practige CD-box organiseerde Dhani het George Fest. Een concert waarbij diverse bands nummers speelden uit de lange muzikale carrière van zijn vader. Jong en oud talent stond zij aan zij op het podium van het Fonda Theatre in Los Angeles. Brian Wilson, Norah Jones, Ann Wilson en komiek Conan O'Brien waren van de partij. Zelf speelde Dhani onder andere een energieke versie van Savoy Truffle, dat we kennen van het White Album van The Beatles. Sluit je ogen...wie hoor je zingen?: [filmpje]




De juiste balans
Wanneer ik overzie welke muzikale weg de inmiddels 38-jarige Dhani bewandeld heeft, vind ik dat hij een goede balans heeft gevonden tussen zijn eigen projecten en het beheren van zijn vaders erfenis. Ik hoop dat we meer solo-albums van Dhani tegemoet mogen zien. Daarnaast zien we hem natuurlijk ook graag graven in de archieven George, op zoek naar mooi materiaal om smaakvol uit te brengen. Ik hoop dat we de komende jaren aangenaam verrast worden. Ik sluit af met een korte commercial die Dhani opnam voor het spijkerbroekenmerk Gap. Daarin speelt hij een stukje van zijn vaders nummer For You Blue, afkomstig van het Beatles-album Let It Be. Lang leve George, lang leve Dhani.  [filmpje]